آیت الله کعبی:
هنوز برخی مدیران از جنس احمدی نژاد نیستند
اشاره: اخیرا دربارهِ اوضاع منطقه و جهان اسلام، مجلس خبرگان و انتخابات هشتمین دورهِ مجلس شورای اسلامی گفت‌وگویی با آیت‌ا... کعبی انجام دادم که برای استفاده بیشتر دوستان در وبلاگ هم می گذارم. گفتنی است ایشان هم‌اکنون در عرصه‌های گوناگونی به خدمتگزاری مشغول است که نمایندگی مردم خوزستان در مجلس خبرگان، حقوقدان شورای نگهبان، عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، استاد حوزه و دانشگاه و عضویت در هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات هشتمین دورهِ مجلس شورای اسلامی از آن جمله است.
تحلیل و ارزیابی جناب‌عالی به عنوان فردی صاحب‌نظر در مسائل سیاسی و منطقهای، از اوضاع منطقه و ایران اسلامی چیست؟
امروزه نظام مقدس اسلامی به برکت خون شهدا و رهبری امام راحل(ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی و ایستادگی ملت ایران، به عنوان نظامی مقتدر، با عزت و پرچمدار نهضت بیداری اسلامی مطرح می باشد و مبارزه با نظام استکباری سلطه را در سطح جهان پی می گیرد، به گونه ای که می توان چشم انداز آینده را غلبه اسلام ناب محمدی (ص) با الگوی ایران اسلامی بر نظام سلطه دانست. استحضار دارید که رژیم مستکبر امریکا بعد از 11 سپتامبر، یک جنگ تمام عیار صلیبی نوین را علیه اسلام و مسلمانان اعلام کرد تا به زعم باطل خود، اسلام ناب محمدی(ص) را تضعیف کند یا از بین ببرد و این را در پوشش مبارزه با تروریسم و به اسم دموکراسی آغاز کرده است. البته امروزه امریکا به عجز و لابه افتاده و ناقوس اضمحلال نظام استکباری، بعد از پیروزی حزب الله در نبرد الوعدالصادق (جنگ 33 روز) به صدا در آمده و معادلات منطقهای به هم ریخته، به گونهای که نقشه خاورمیانه امریکایی در یک چرخش معکوس، به خاورمیانه اسلامی تبدیل میشود. خوب است ابعاد جنگ را توضیح دهیم. در بعد سیاسی، امریکا به دنبال استیلای ظالمانه و طاغوتی بر مقدرات جهان و پیشبرد پروژه نظام تک قطبی به نام نظم نوین جهانی می باشد که خوشبختانه شکست خورده است. اولاً کشورهای امریکای مرکزی که متحد سنتی امریکا هستند، امروز ضد ایالا‌ت متحده و متحد نظام جمهوری اسلامی شدهاند. در اروپا نیز واشنگتن علیرغم تلاش فراوان نتوانسته است به رقابت امریکا - اروپا خاتمه دهد. کشورهای منطقه خلیج فارس هم علیرغم پروژه امریکایی «ایران ترسی» و «شیعه هراسی» به نیکی درک میکنند که در سایه پیمان های منطقه ای و دفاعی با ایران اسلامی، امنیت آنان تأمین می شود و ایران اسلامی خواهان عزت واقعی آنان است. در عراق و افغانستان امریکا در جستجوی راه حلی برای خاتمه اشغالگری است؛ لذا در حالی که قبلاً ایران را محور شرارت می دانست، اکنون عاجزانه خواهان مذاکره با ایران برای خروج از بن بست کنونی است. در لبنان، امریکا و اسرائیل پروژه نابودی حزب الله را کلید زده بودند؛ اما با مقاومت دلیرانه حزب الله لبنان، شمارش معکوس نابودی اسرائیل و نظام سلطه امریکایی به صدا درآمده است.ایهود اولمرت در یک موضع گیری انفعالی و مأیوسانه، گفته است منطقه نفوذ ایران، جنوب لبنان بود و امروز به کل منطقه نوار غزه گسترش یافته است، که اشاره به مقاومت حماس و جهاد اسلامی دارد. ملاحظه می فرمایید مناطق تحت نفوذ امریکا و اسرائیل به مناطق تحت نفوذ و تأثیر گذاری و الگوگیری از انقلاب اسلامی و رهبری معظم آن تبدیل شده است.
در بعد اقتصادی هدف امریکا چپاول منابع نفت و گاز خاورمیانه است. در بعد امنیتی مستأصل کردن ملتها و قتل و غارت تا احساس نیاز آن‌ها به امریکا بیشتر شود. و در بعد دینی برنامهِ گسترده‌ای را برای مبارزه با اسلام تدارک دیده‌اند. در بعد روانی هم هدف امریکا ایجاد دلسردی و ناامیدی در روحیهِ مسلمانان است، امروز هر مسلمانی باید برای دفاع از اسلام برخیزد و با هوشیاری انجام وظیفه کند و همه مواظبت نمائیم تا در دام توطئه‌های دشمن قرار نگیریم.
جنگ سنی و شیعی و قومیتی، ترویج بی‌بندوباری و ابتذال، ایجاد هیجانات اجتماعی کاذب، ایجاد نارضایتی و دلسردکردن مردم و شکاف بین دولت و ملت، و بالا‌خره جنگ نرم، در دستور کار دشمن است. برای مقابله با این توطئه‌ها باید وحدت ملی و انسجام اسلامی را جدی بگیریم و این راهبرد مهم را اجرایی نمائیم. در کنار آن، امروز در درون امت اسلامی، پنج جریان منحرف فعال وجود دارند که شناخت این جریانات و افشای آن‌ها و اتحاد و همبستگی علیه آن‌ها ضروری است:
1. جریان روشنفکرنمایی و طرفداران اسلام لیبرال-دموکراسی بر مبنای سکولاریسم.
2. جریان متحجرین مقدس‌نما و طرفداران جدایی دین از سیاست.
3. جریانهای افراطی، فتنه‌گر و آشوب‌طلب که به هر بهانه‌ای فضای جامعه را آشفته و متشنج میکنند.
4. جریان طالبان و وهابی‌های افراطی و تکفیری‌ها
5.جریان منفعل و حامی امریکای جهانخوار که امام راحل آن‌را شیطان بزرگ و دشمن شماره یک مسلمانان می‌دانند.
در بعد فرهنگی هم نظام استکباری درصدد صدور ارزشهای لیبرالی به سرتاسر جهان و از بین بردن فرهنگ بومی و محلی ملتها است. ودر این راستا علاوه بر جنگ و خون آشامی، به تأسیس مؤسسات فرهنگی و مدنی و حمایت مالی از نهادهای به اصطلاح غیر دولتی و مروج لیبرال - دموکراسی پرداخته است.
به تهاجم فرهنگی اشاره کردید. به نظر شما مسؤولان و ملت در این‌باره چه وظیفه‌ای دارند؟
در مقابله با این بعد، که پیچیدگی و ظرافت و جنبه نرم افزاری دارد، باید همه مسؤولان و نیروهای مؤمن و انقلابی و آحاد مردم غیرتمند، بسیج شوند و با برنامههای جامع در جهت ایجاد محیط مساعد برای رشد فضایل اخلاقی، بر اساس ایمان و تقوا در مدارس، مساجد، محیط خانواده، فرهنگ عمومی و رسانهها تلاش کنند و از سوی دیگر مبارزه بیامان با تباهی و فساد و بی بند و باری را به طور خستگی ناپذیر ادامه دهند. جای خوشحالی است که امروزه نظام جامع تحول آموزش و پرورش بر اساس آموزههای اسلامی و معرفت دینی آغاز شده و وزیر آموزش و پرورش در دیدار اخیر با رهبری قول داده است گزارش برنامه جامع تحول را به زودی ارائه کند. رهبری نیز رهنمودهای بنیادینی در عرصه اسلامی کردن آموزش و پرورش داده و از احیای معاونت پرورشی تجلیل کردهاند. در زمینه مساجد هم خوشبختانه دولت، سرمایهگذاری بسیار خوبی را در قالب بودجههای سنواتی انجام داده و برای ترویج فرهنگ قرآن نیز شورای عالی قرآن را راه اندازی کرده است. برای آسان کردن تشکیل خانواده، پاسداری از قداست آن و استواری روابط خانوادگی بر پایه حقوق و اخلاق اسلامی که در اصل دهم قانون اساسی به آن تصریح شده، دولت با پیشبینی مسکن ارزان، ارائه تسهیلات بانکی بدون بهره به میزان بالا و نیز تأسیس بنگاه های اشتغال زود بازده درصدد حل مشکل مسکن، اشتغال و تشکیل خانواده جوانان می باشد و با این هدف صندوق مهر امام رضا(ع) را تأسیس نموده است. در بعد رسانهها، خوشبختانه صدا و سیما بسیار عالی با پروژه جنگ روانی مقابله کرده است؛ اما در بعد فرهنگی، علیرغم تلاشهای قابل تقدیر، باید اذعان نمود که گلایه ها و انتقادهای مشفقانه متدینان و اساتید حوزه تاکنون از سوی متولیان صدا و سیما جدی گرفته نشده است. البته میپذیریم که کار در صدا و سیما و عرصه فرهنگ و هنر، بسیار دشوار میباشد و این رویکرد انتقادی به دلیل اهمیت مقوله فرهنگ دینی است. از این منظر باید باورها و ارزشهای دینی به زبان رسانهای و هنری ترویج گردد و در این زمینه بیشتر سرمایهگذاری شود.
به برخی خدمات دولت اشاره فرمودید. باتوجه به این‌که جناب‌عالی از نزدیک مسائل را پی می‌گیرید، عملکرد دوساله دولت نهم را در مجموع چگونه ارزیابی می‌کنید؟
دولت در این دو سال، سطح امید و رضایت‌مندی را در اقشار گوناگون و توده‌های مردم، بالا برده و با درک صحیح از مشکلات و اشراف میدانی که در سفرهای استانی حاصل شده، تصمیم های شجاعانه برای انجام پروژه‌های بزرگ عمرانی و اقتصادی در جهت مبارزه با فقر و فساد و تبعیض را کلید زده است؛ البته برای نتیجه‌گیری باید به دولت فرصت بیش‌تری داده شود. همچنین فضای کشور را به سمت ترویج باورها و ارزشهای اسلامی و عدالت خواهی و مبارزه با فساد اقتصادی و رانت خواری سوق داده است . در عرصه سیاست خارجی با آرمان‌گرایی، واقع بینی و رعایت اصول سهگانه حکمت، عزت و مصلحت، باعث اقتدار و عزت ایران اسلامی در عرصه بین‌المللی و عبور سالم و مقتدرانه از بحران‌ها شده است. بی‌تردید، اقدامات بزرگ و تحول مدیریتی و انقلابی فقط با آمیزه‌ای از تجربه و جوانگرایی وگردش سالم نخبگان صورت می‌گیرد؛ خوشبختانه دولت کنونی این فرصت را برای نخبگان متعهد و مسؤ‌ول که خارج از گردونه قدرت بودند، فراهم کرده است. با این وصف، باید از ظرفیت همه نخبگان متعهد و مسؤ‌ول، استفاده گردد. در عرصه عزل و نصب‌ها هم لازم است با دقت بیشتر عمل شود، به نحوی که همه اجزای مدیریتی کشور، در عمل، مجری اندیشه‌های رئیسجمهور انقلابی و مکتبی باشند. مردم، همه مدیران را با روحیه، جدیت، تعهد، توان و دلسوزی احمدی‌نژاد می‌خواهند و از دولت انتظار دارند در عزل ونصب‌ها، مدیرانی قوی، کارآمد، متعهد و متخصص را منصوب نماید؛ در حالی که در برخی دستگاه‌های دولتی و در سطح بعضی مدیران کل و در برخی از استانداری‌ها چنین چیزی مشاهده نمی‌شود. بنابراین خوب است گاه به گاه میثاق و منشور دولت به مدیران یادآوری گردد و تذکرات لازم به آن ها داده شود و با ارزیابی جدی از عملکرد مدیران تصمیم شجاعانه برای جابه‌جایی آنان گرفته شود.
یکی از مصیبت‌های تلخی که این روزها رخ داد، رحلت حضرت آیت‌ا... مشکینی بود. پس از این واقعه دردناک، برخی رسانهها به گمانه‌زنی درباره جانشینی ایشان پرداختند. در این زمینه چه نظری دارید؟
ابتدا باید عرض کنم بنده هنگام ارتحال هریک از مراجع بزرگ و علمای ربانی و انقلابی نظیر حضرات آیات میرزا جواد تبریزی، فاضل لنکرانی و مشکینی بسیار متأثر می‌شوم، بهگونه‌ای که احساس می‌کنم پدر خود را از دست داده‌ام و حقیقتاً رحلت این بزرگواران، ضایعه‌ای بزرگ برای عالم اسلام به ویژه حوزه‌های علمیه به شمار می‌آید. در این بین، آیت‌ا... مشکینی، نماد روحانیت انقلابی و دبیر جامعه مدرسین و چهره ممتاز ائمه جمعه متقی و مظهر عظمت و عزت و اقتدار خبرگان رهبری بود.
نسبت به مساله مجلس خبرگان، طبق فصل دوم آیین نامه داخلی این مجلس تحت عنوان تشکیلات قانونی مجلس خبرگان و شرح وظایف آن و بر اساس ماده 6 هیات رئیسه دائم مرکب از یک نفر رئیس، دو نفر نایب رئیس، دو منشی و دو نفر کارپرداز از میان اعضا برای مدت 2 سال و با رای مخفی خبرگان انتخاب می‌شوند و مرحوم آیت الله مشکینی در تمام این چهار دوره بدون منازع به عنوان رئیس خبرگان برگزیده می‌شد. و این نشانه اعتبار بالای ایشان نزد زبدگان و نخبگان و خبرگان ملت بود. با این وصف در حال حاضر، بعد از ارتحال این اسوه نورانی، بر اساس ماده 10 آیین نامه در اجلاس آینده خبرگان که 13 تا 15 شهریور سال جاری برگزار میشود، مجلس خبرگان باید در مورد تعیین رئیس مجلس در اولین جلسه تصمیم‌گیری کند. ماده 10 می‌گوید «در صورت استعفا و یا فوت هر یک از اعضای هیات رئیسه در اولین جلسه، به ترتیب مذکور در مواد گذشته، فرد یا افراد جدید، برای مدت باقیمانده از دوره هیات رئیسه انتخاب می‌شوند.» که طبعاً در این مرحله رئیس منتخب برای مدت یک سال و نیم باقیمانده فعالیت می کند و دوباره انتخابات صورت می‌گیرد. انتخاب رئیس مجلس خبرگان، بر اساس ماده «7» با رای اکثریت مطلق حاضران و به صورت مخفیخواهد بود. در حال حاضر، مجلس خبرگان 86 عضو دارد، سه حوزه انتخابیه ایلام، قزوین و تهران هر کدام یک عضو می‌خواهد که احتمالاً همزمان با انتخابات مجلس هشتم در 24 اسفند، انتخابات میان دوره‌ای برگزار میشود. بعضی از اعضا نیز به دلیل کسالت و بیماری قادر به شرکت در جلسه نیستند ؛ بنابراین، حاضران خبرگان در عمل، حداکثر 80 عضو خواهند بود که در زمینه انتخاب رئیس تصمیم‌گیری خواهند کرد. این که چه کسی رئیس مجلس خبرگان خواهد شد، من اطلاعی ندارم. رای خبرگان مخفی و براساس ملاک‌های شرعی خواهد بود. در این معیارها به‌طور اصولی خبرگان، فضل فقهی و پیشینه حوزوی، مقبولیت علمی، ورع و تقوی، بینش سیاسی و سوابق مدیریتی را با هم لحاظ خواهند کرد. البته گمانه‌زنی در رسانهها برای نظر سازی صورت می‌گیرد که البته خبرگان با دقت و هوشمندی و تعهد و احساس وظیفه تصمیم می‌گیرند و به این نظرسازی‌ها و گمانه‌زنی‌ها و شایعه‌سازی توجه نخواهد کرد. بحمدالله اعضای خبرگان دارای انسجام و تفاهم و بینش بالایی برای درک وظیفه هستند و از احزاب ، گروه‌ها، جناح‌ها و سایت‌ها خط نمیگیرند. و از آن جا که رای خبرگان، مخفی است، این که ریاست مجلس خبرگان چه کسی میشود، قابل پیشبینی نیست. در میان اعضای خبرگان، بزرگان حوزه و کشور حضور دارند و در میان خبرگان خلا قانونی و شخصیتی برای این تصمیم‌گیری مهم وجود ندارد. این اطمینان را به نیروهای متدین و انقلابی میدهیم که نگران نباشند. دشمن در تلاش است القای بحران و شبه بحران در این زمینه کند؛ اما ما دشمن را ناکام خواهیم گذاشت. لازم به ذکر است مجلس خبرگان سخنگو ندارد و موضع رسمی آن صرفاً از طریق بیانیه خبرگان و هیات رئیسه به اطلاع عموم رسانده میشود و هرگونه اظهار نظر - خواه توسط برخی اعضای محترم خبرگان و خواه دیگر شخصیت‌های روحانی و غیر روحانی - صرفاً اظهار نظر شخصی تلقی میشود و نباید به پای خبرگان یا مجموعه‌ای از آن‌ها گذاشته شود.
اگر صلا‌ح‌می‌دانید نظر خود را در خصوص آیت‌ا... مصباح یزدی بیان کنید؟
در خصوص حضرت آیتالله مصباح یزدی که اظهار نظرهای گوناگونی به قصد جریان سازی و فضاسازی و تخریب و ایجاد تقابل موهوم در برابر برخی شخصیت‌ها صورت می‌گیرد، و البته بعضی از اظهارنظرها هم به سبب حسن ظن و اعتقاد به ایشان است، باید گفت: آیتالله مصباح یزدی آن گونه که از نزدیک ایشان را شناخته‌ام، فیلسوفی متفکر و فرزانه و فقیهی ولایت مدار، زاهد، عابد و مجاهد است که اهتمام اصلی خود را دفاع تئوریک و بنیادین از اسلام عزیز و پاسخ به شبهات فکری ومقابله با تهاجم فرهنگی و دفاع از نظام مقدس اسلامی و ولایت فقیه و رهبر عظیم‌الشأن انقلاب اسلامی حضرت آیتالله خامنه‌ای دامت برکاته قرار داده و دارای لیاقت‌ها و توانمندی‌های بسیار زیادی است؛ ایشان نیز همچون سایر بزرگان حوزه و کشور، نه سودای ریاست و قدرت دارد و نه انگیزه رقابت و یا تصاحب پست و مسؤ‌ولیتی خاص، و در زمینه ریاست خبرگان با توجه به شناختی که از روحیه ایشان دارم، بعید می‌دانم ایشان کاندیدا بشود و وارد این عرصه نخواهد شد.
باتوجه به این‌که جناب‌عالی عضو حقوقدان شورای نگهبان و هیأت مرکزی نظارت بر برگزاری انتخابات هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی هستید، درباره برگزاری انتخابات و نظارت بر آن توضیح دهید.
اولاً این اطمینان را به کاندیداها و احزاب و گروه‌های موجود در درون خانواده انقلاب میدهیم که شوای نگهبان با توجه ویژه به رهنمودهای مقام معظم رهبری درباره ضرورت رعایت قانون و ضابطه به جای مصلحت سنجی و لحاظ وابستگی حزبی و گروهی نامزدها، به شخصیت حقیقی و صلاحیت فردی بر اساس قانون رسیدگی می‌کند و به انجام وظایف قانونی و شرعی خود می‌پردازد. شورای نگهبان، نهایت دقت را خواهد کرد تا افراد واجد شرایط قانونی، تأیید شوند و حقی از کسی ضایع نشود؛ کمااین‌که با دقت و حساسیت می‌کوشد تا افراد غیر واجد شرایط، حتما ردصلاحیت شوند.
ثانیاً درباره کسانی که قبلا نامزد انتخابات شدهاند، چون مستندات و ادله قانونی رسیدگی به صلاحیت آنان در پرونده انتخاباتی هر کدام مندرج است، براساس آن مستندات و ادله عمل میشود. بنابراین دربارهِ کسانی که قبلا رد صلاحیت شدهاند همان مستندات و ادله به قوّت خود باقی است و به همین سبب، اصل، ردصلاحیت آنان است و البته حق قانونی این افراد برای نامزدی مجدد و ارائه مستندات و ادله جدید و یا دفاع از وضعیت گذشته خود محفوظ میباشد. بدیهی است که در هر حال براساس آخرین مستندات و ادله تصمیم‌گیری میشود و به طور قطع در صورت اثبات تغییر وضعیت قانونی- از جمله دفاع موجه از وضعیت سابق خود و یا ارائه مستندات و ادله جدید- صلاحیت چنین افرادی احراز می‌گردد. همچنین نامزدهایی که در دوره‌های گذشته تأیید صلاحیت شدهاند، در صورت داشتن شرایط مندرج در قانون جدید انتخابات، اصل بر تأیید صلاحیت آنان براساس مستندات و ادله پرونده انتخاباتی آنان است، مشروط به آن‌که مستندات و ادله ایجابی همچنان به قوّت خود باقی باشد، و فقط در صورت وجود ادله و مستندات جدید، مبنی برفقدان صلاحیت و شرایط قانونی، ردصلاحیت می‌شوند. و دربارهِ کسانی که برای اولین‌بار نامزد می‌شوند، تنها در صورت احراز صلاحیت، و وجود شرایط قانونی تأیید می‌گردند و ممکن است به‌خاطر عدم احراز صلاحیت رد شوند نه احراز عدم صلاحیت؛ بنابراین، اصل برائت که برخی می‌گویند، در این‌جا موردی ندارد؛ زیرا افرادی که تأیید نمی‌شوند و صلاحیت آنان رد می‌گردد، به معنای این نیست که مجرم هستند و شورای نگهبان دادگاه نیست که علیه کسی دادنامه قضایی صادر کند و کسی را مجرم بداند یا حکم برائت کسی را صادر کند تا گفته شود که اصل، برائت است.
ثالثاً بر اساس ماده 28 قانون انتخابات، کسانی که به اسلام و احکام مقدس شرع و نظام جمهوری اسلامی ایران اعتقاد داشته باشند و نسبت به قانون اساسی و اصل مترقی ولایت فقیه ابراز وفاداری کنند، با احراز سایر شرایط قانونی، تأیید صلاحیت می‌شوند و افرادی که مروج مبانی سکولاریسم و دموکراسی لیبرال باشند و شرایط مندرج در ماده مزبور را ندارند،نباید انتظار داشته باشند که تأیید صلاحیت شوند.
رابعا، شورای نگهبان و هیات مرکزی نظارت بر انتخابات، نهایت تلاش خود را با توکل به خدا برای اعمال قانون انتخابات خواهد نمود. به هیچ توصیه و سفارشی عمل نخواهیم کرد و از مصلحت سنجی و اعمال سلیقه پرهیز میکنیم. رهنمودهای رهبری را نصبالعین خویش قرار میدهیم، از را‡ی ملت و حقوق مردم پاسداری میکنیم و با بیطرفی و رعایت عدل و انصاف بر سلا‌مت انتخابات نظارت میکنیم و مواظب هستیم تا حق کسی ضایع نشود. بنابراین افراد و جریانهای فعال،بدون اضطراب و دلهره و تنش تبلیغاتی و انتخاباتی، خود را برای یک انتخابات پرشور، سالم و قانونی آماده کنند
